Een Toscaanse schone

Palmkool of zwarte bladkool wordt in de Italiaanse keuken als een erg belangrijk ingrediënt gezien. Vooral in de maaltijdsoep ‘Ribollita’ speelt ze de hoofdrol. In Vlaanderen en Nederland wordt er dan weer vaak een stamppot van gemaakt met, jawel, worst. Omdat je de verse bladeren haast niet in de supermarkt of speciaalzaak kunt vinden, ben je genoodzaakt om ze zelf te kweken. Je doet dat in de moestuin of je voorziet een plekje tussen de bloemen in je tuin, want dat schenkt je dan weer een variatie aan kleuren en mogelijkheden.

Afkomstig uit Italië?

Tijdens de 18de eeuw werd palmkool vermoedelijk voor het eerst in Italië gekweekt. Vermoedelijk, want er zijn een aantal deskundigen die anders beweren. Thomas Jefferson, die uiteindelijk de derde president van de Verenigde Staten zou worden, kweekte ze al in zijn tuin in Monticello, Amerika. Pas vanaf 1980 werd ze ook daar erg populair.

Handen uit de mouwen, tijd om te zaaien

Je zaait palmkool vanaf maart tot april. Doe dat in een zaaibakje met een luchtige zaaigrond. Zorg in dat bakje voor een goede drainage. Het laatste wat je wilt is dat de wortels van de jonge planten rot worden. Stop de zaden net zo diep als ze groot zijn, dat komt een vlotte kieming ten goede. Zaai in rijtjes of leg de zaden 1 per 1 tot je bakje vol is, zo kunnen ze er wat langer blijven groeien. Je geeft water met een plantenspuit om uitspoeling te voorkomen. Zet het bakje op een warm plekje in je keuken, bijvoorbeeld het aanrecht. Om er zeker van te zijn dat de zaden optimaal zullen kiemen sluit je het bakje af met een kasje of plastic. Dat stelt je in staat om een zogenaamd microklimaat te creëren. Of je sluit af met een transparant zakje, dat je als kasje over het bakje neerzet, dat kan ook.

Zo gekiemd

Na maximum 14 dagen zie je de eerste exemplaren tevoorschijn komen. Op dat ogenblik geef je water met een gieter, de kans op uitspoeling is namelijk voorbij. Wat je dan ziet zijn zaadlobben, de eerste kiemblaadjes die uit het zaadje zijn gekomen. Met andere woorden: zaadlobben zijn geen echte blaadjes. De jonge plantjes moeten dus eerst nog wat zien te groeien voor je ze gaat verspenen. Zodra de eerste echte blaadjes zichtbaar zijn kun je de jonge palmkooltjes verplanten. Je kunt ze planten op een zogenaamd wachtbed of je kiest ervoor om ze in potjes te houden. In een potje geef je de planten precies wat ze nodig hebben en bepaal je straks zelf waar je ze neerzet. Je verspeent ze door met een kleine lepel de grond los te maken en er een voor een de plantjes uit te halen. Zorg dat het tere wortelgestel van de plant niet beschadigd wordt. Vul meteen een aantal potjes met voedselrijke potgrond, geef elke plant een eigen potje, maak dicht en geef water. Druk aan en zet op een zonnig plekje, bij voorkeur in je kas en koude bak. Extra bemesten hoeft niet omdat er tot wel acht weken basismeststoffen in de potgrond aanwezig zijn.

Naar buiten

Zodra de kooltjes stevig zijn en een gezonde bladkleur vertonen kun je ze buiten planten. Meestal vanaf mei, afhankelijk van wanneer je ze hebt gezaaid. Palmkool groeit het liefst op een zonnig plekje waar het nu en dan goed waait, dat voorkomt namelijk schimmels. Bijzondere bodemeisen stelt de plant niet maar een flinke portie compost wordt in dank afgenomen. Palmkool is een solitaire plant, dat betekent dat je ze beter alleen zet of ver genoeg van elkaar zodat ze ongestoord kunnen groeien. Maak een plantgat, groot genoeg voor de wortelkluit en stop er de plant in. Je kunt aan de basis van het plantgat wat extra compost toevoegen, dat garandeert een goede start. Geef meteen water en maak terug dicht. Stevig aandrukken en klaar.

Oogsten doe je zo

De plant eist, op een goede groeiomgeving na, weinig extra zorgen. Je kunt op twee manieren oogsten: je plukt het hele jaar door wat verse bladeren of je wacht tot op het eind van het seizoen om de plant kaal te plukken. Als je voor dat eerste kiest, dan is het belangrijk om van onder naar boven te oogsten. Bovenaan zit het groeipunt en dat laat je maar beter onaangeroerd. Je ziet de plant op dat ogenblik de lucht in groeien. Ze zien er gek uit, net als kleine palmboompjes.

Palmkool bewaren?

Je kunt palmkool een aantal dagen bewaren in het koelvak van je koelkast. Je stopt ze dan beter in een opgerolde, vochtige krant om ervoor te zorgen dat de bladeren niet verleppen. Maar als je ze dan toch zelf kweekt, dan kun je ze maar beter vers oogsten en meteen verwerken.

Opvallende bloei, goed voor een hoop bijen

De plant is tweejarig. Dat betekent dat ze in het eerste jaar uitbundig zal groeien en pas in het tweede jaar zal bloeien. Dat laatste betekent meteen ook het einde van de plant, die bloemen maakt om nakomelingen te garanderen. Er komen dan opvallende gele bloemen op de plant te staan. Kleurrijk en mooi, dat moet de lokale bijen-en vlinderpopulatie denken die er massaal op afkomen. Laat de plant dus gerust nog wat groeien, want dat helpt deze nuttige insecten die het tegenwoordig moeilijk hebben gekregen.