Als je echt duurzaam bezig wilt zijn in je tuin, maak dan je eigen compost. Daarmee is de kringloop rond. Groenafval uit keuken en tuin verwerk je tot rulle compost die weer teruggeeft aan de bodem en dat geeft enorm veel voldoening. Compost geeft voeding aan de tuin en verbetert de structuur van de bodem.
Je kunt niet zomaar al het groenafval op een berg gooien. Een goede composthoop is opgebouwd uit verschillende laagjes die je af en toe moet omzetten. Deze hoop is luchtig en stinkt niet. Heb je een grote (moes)tuin dan kun je het beste een composthoop met drie vakken opzetten. Timmer drie houten bakken naast elkaar. Maak de opening aan de voorkant dicht met losse planken die je er gemakkelijk uit kunt halen. Houd per bak een afmeting van ongeveer 1,20 x 1,20 x 1,20 meter aan. Zet de composthoop op een plek uit het zicht, maar zorg er wel voor dat de composthoop in de halfschaduw staat (bijvoorbeeld onder een boom) en ook voldoende regenwater op kan vangen (dus niet onder een afdak).
De opbouw
De composthoop rust op de grond van de tuin. Leg eerst een laag takjes neer en bouw de hoop dan op met steeds andere dunne laagjes groenafval. Grasmaaisel mag er zeker ook op, maar maak dit laagje niet dikker dan 4 tot 5 centimeter. Anders vormt het gras een dikke plak die langzaam verteert. Dunne, gevarieerde laagjes zorgen voor een snelle compostering. Zorg ook voor voldoende lucht in de composthoop door luchtige laagjes bladafval toe te voegen. Fijngeknipte takjes, hooi of stro en stukken onbedrukt karton mogen ook. Bouw de hoop in één keer op. Voeg af en toe een dun laagje kalk toe (als poedersuiker er overheen strooien) en vergeet ook niet af en toe een gieter water over de composthoop te gieten. Het is ook verstandig om een laagje compost toe te voegen en wie kippen heeft, kan nog een laagje kippenmest toevoegen. De laatste laag op de composthoop moet iets luchtigs zijn, bijvoorbeeld grasmaaisel, stro of bladeren.
Zuurstof
Het is heel belangrijk dat de composthoop voldoende zuurstof bevat. Daarom zijn laagjes van luchtig materiaal van belang. Je houdt de composthoop ook zuurstofrijk door hem een paar keer te keren. Dit doe je door de composthoop laagje voor laagje af te breken en in de bak ernaast weer op te bouwen. Dus de bovenste laag wordt de onderste laag (begin eerst weer met een laagje takjes). In de eerste bak kun je dan een nieuwe composthoop opzetten. Hoe vaker je de composthoop omzet, hoe sneller het composteringsproces verloopt. Je kunt compost die erg grof is (takjes verteren langzamer) eventueel voor gebruik zeven met een compostzeef. In de zomer gaat het composteren veel sneller dan in de winter. Het moet namelijk goed warm worden binnen in de composthoop.
Vocht
Voor het rijpingsproces moet de hoop voldoende vocht bevatten, maar hij mag ook weer niet te nat zijn. Je kunt de vochtigheid checken door tijdens het composteringsproces een handje compost uit de hoop te nemen en fijn te knijpen. Komt er geen vocht uit, dan is de hoop te droog en moet je water geven. Stroomt het water er uit, dan is de hoop te nat. Geef de hoop bijvoorbeeld wat beschutting tegen de regen. Komen er een paar druppels uit, dan is de vochtigheidsgraad precies goed.
Wat mag er wel/niet op?
Wel: Groenafval uit de (moes)tuin * bladeren * fijngeknipte takjes * stro * stukjes onbedrukt karton * ongekookte, biologische groente- en fruitresten uit de keuken * eierschalen * dierlijke mest (niet van hond of kat) * grasmaaisel.
Niet: Gekookte en/of bereide etensresten waaronder ook brood, kaas en vlees * afval van de barbecue (as bevat vet) * steenkool etc.
Onkruid
Onkruid dat nog geen zaad bevat, kan in principe op de composthoop en binnenin de hoop wordt het zo warm dat ook onkruidzaden dat niet overleven. Neem je liever het zekere voor het onzekere, gooi er dan geen onkruid op. Dit geldt ook voor zieke en aangetaste plantendelen.
Compostton
Voor mensen met weinig ruimte zijn er speciale compostsilo’s van kunststof in de handel. De temperatuur in deze tonnen loopt snel op en daarom is de compost snel rijp. Er zijn hele handige modellen verkrijgbaar waarbij je het afvalmateriaal boven in de silo gooit en je de rijpe compost er onder uit kunt scheppen.